Bezpieczne opalanie czy ono w ogóle istnieje? 7 najważniejszych zasad

Bezpieczne opalanie czy ono w ogóle istnieje? 7 najważniejszych zasad

2
Słońce w pełni. Upał. Upragniony czas wakacji i urlopów! Bez względu na to, czy jesteśmy na plaży, w ogrodzie czy spędzamy lato w mieście, ochrona przeciwsłoneczna jest niezbędna. Co wybrać w gąszczu kolorowych opakowań na półkach? Jak chronić skórę przed promieniowaniem? Jak wystrzec się poparzeń słonecznych i udarów? Dziś podzielę się z Wami swoją wiedzą i praktycznymi radami, o których każdy z nas powinien pamiętać zanim wystawi nos z cienia!

Rodzaje promieniowania słonecznego

Po pierwsze – wyróżniamy dwa rodzaje promieniowania docierającego do powierzchni ziemi: UV-A – promieniowanie o największej długości fali, przenika przez szkło i dociera do głębokich warstw skóry, powodując uszkodzenia włókien kolagenowych, przyspiesza procesy starzenia; UV-B – to promieniowanie o krótszej długości fali, filtrowane przez powłokę atmosferyczną oraz szyby. Odpowiedzialne jest za odczyn rumieniowy, pigmentację skóry, czyli opaleniznę i oparzenia słoneczne. Pozytywnym aspektem jego działania jest stymulacja syntezy witaminy D3 zachodząca w naszej skórze, a dokładnie w jej sebum.

UWAGA! podczas ekspozycji na słońce przez okna – w biurze, domu czy samochodzie – jesteśmy również narażeni na promieniowanie UVA, nie otrzymując równocześnie promieni UVB (nie dochodzi zatem do syntezy Wit. D3 w naszej skórze).

Rodzaje filtrów przeciwsłonecznych

Filtry chroniące skórę przed słońcem dzielimy na dwie grupy:

  • chemiczne
  • fizyczne

Oba chronią przed szkodliwym promieniowaniem UV, ale czym się różnią?

Filtry chemiczne działają poprzez wniknięcie w skórę i absorbują promienie słoneczne. Dlatego, aby spełniły swoją role muszą zostać nałożone odpowiednio wcześniej przed ekspozycją na słońce. Po aplikacji wchłaniają się i są niewidoczne na skórze. 

Bardzo dużym problemem jest jednak to, że niestety część filtrów chemicznych znajdujących się w większości kosmetyków słonecznych to tzw. filtry przenikające. To substancje, które wnikają do naszego organizmu „podszywając” się pod hormony. To tzw. substancje endokrynnie czynne, czyli mogące wpływać ma pracę układu hormonalnego. Mogą być wyjątkowo niebezpieczne dla dzieci, a także młodzieży w okresie dorastania, dla kobiet w ciąży, mam karmiących piersią. 

Znajdują się w składzie INCI kosmetyku pod nazwami:

  • EtylhexylMethoxycinnamate,
  • Octyl Methocinnamate,
  • Oxybenzone, Octocrylene,
  • Benzophenone-3, – 4, -10,
  • Homosalate, 4-Methylbenzylidene Camphor,
  • OctylDimethyl PABA,
  • Avobenzone.  

Udowodniono w badaniach naukowych, że substancje chemiczne, zwane popularnie filtrami chemicznymi  przedostają się do głębokich warstw skóry człowieka. Ślady np. filtra UV benzophenone-3 znaleziono w próbkach moczu u 96% badanych osób, a ślady kilkunastu rodzajów filtrów stwierdzono w 85% próbek mleka z piersi badanych kobiet.*

Uznaną za najbezpieczniejszą ochronę słoneczną są filtry mineralne. Dlaczego? Tworzą one fizyczną barierę w postaci zewnętrznej membrany na skórze. Filtr mineralny nie wnika w skórę, a dzięki warstwie pozostającej na jej powierzchni odbija i rozprasza promienie słoneczne. To fizyczna bariera i naturalny sposób ochrony skóry przed słońcem – zalecany dla naszych pociech oraz kobiet w ciąży. Bardzo ważne jest, aby minerał nie występował w postaci nano cząsteczek, czyli mikrocząsteczek, które są podejrzewane o wnikanie do organizmu. Jedynym filtrem słonecznym dopuszczonym przez międzynarodową organizację ECOCERT w produkcji kosmetyków naturalnych jest mineralny, ale nie w postaci nano cząsteczek. Takie produkty są bezpieczne nawet dla dzieci już od pierwszych dni życia.

Jaki krem na słońce wybrać?

Kosmetyków do ochrony przed słońcem jest na rynku cały wachlarz. Najważniejsze jednak jest, by wystrzegać się tych, w których składzie znajdziemy szkodliwe filtry. Już wiemy, że najbezpieczniejsze są pozostające na powierzchni skóry filtry mineralne. Produkty z filtrem mineralnym mogą być niestety trudniejsze w aplikacji od tych z filtrem chemicznym i są na skórze widoczne pozostawiając białą powłokę. O ile w przypadku dzieci uznaje się to za pozytywny aspekt, gdyż widać dokładnie gdzie krem został nałożony, a gdzie uległ starciu czy zmyciu, to dorosłym czasami przeszkadza. Producenci stworzyli wspomniane wyżej filtry mineralne w formie nano cząsteczek, niestety podejrzewane są o przenikanie do organizmu i negatywne skutki.

Można oczywiście wybierać całkowicie niewidzialne po aplikacji filtry chemiczne. Szukajmy jednak tych z uznanymi za bezpieczne filtrami chemicznymi o nazwach:

  • Ethylhexyl Triazone,
  • Diethylamino Hydroxybenzoyl Hexyl Benzoate,
  • Bis-Ethylhexyloxyphenol Methoxyphenyl Triazine.

To substancje, które są bezpieczne, uznane przez rzetelne międzynarodowe organizacje certyfikujące, m.in. Allergy Certified.

Wiesz już czego unikać, ale co wrzucić do wakacyjnej kosmetyczki? Po pierwsze wybieraj produkty, w których składzie znajdziesz bezpieczne filtry chemiczne – dla dorosłych, oraz naturalne filtry mineralne – dla dzieci.

Pamiętać również należy, że w czasie ekspozycji słonecznej, w wyniku fotoreakcji, ryzyko alergii na alergeny zawarte w kosmetyku wzrasta. W tym przypadku wyróżniamy dwa typy alergii: kontaktową – gdy wystąpiła po nałożeniu kosmetyku, ale bez wystawiania ciała na słońce; oraz fotoreakcja – występująca w miejscu nałożenia kosmetyku, ale po ekspozycji na działanie promieniowania słonecznego. Jeśli zaobserwujesz u siebie którąkolwiek z tych reakcji od razu zrezygnuj ze stosowania dotychczasowego kosmetyku i udaj się do lekarza. Po odpowiednich badaniach i konsultacji dermatologicznej będzie już jasne, który ze składników wywołuje u Ciebie alergię.

Na szczęście wszystkiemu można zapobiec. Jak? Warto wybierać bezpieczne, prawdziwie hipoalergiczne, bezzapachowe kremy. Te znajdziecie kierując się certyfikatem AllergyCertified. To międzynarodowa organizacja, która wyróżnia produkty prawdziwie hipoalergiczne i całkowicie bezpieczne dla osób z wyjątkowo wrażliwą skórą skłonną do alergii.

Jaki faktor wybrać?

Przy krótkotrwałej ekspozycji na słońce w naszych warunkach klimatycznych wystarczy 15SPF. Mowa tu o krótkim spacerze nie w czasie silnej operacji słonecznej. Na dłuższe spacery, czy wizytę na plaży należy być lepiej zaopatrzonym. Oto tabela przedstawiająca przykładową procentową ochronę danego filtra:

SPF wskazuje procent promieni UVB, które blokuje filtr :

→ Filtr mineralny SPF 30 blokuje UVB w ponad 98%  

Filtry chemiczne: 

→ SPF 15 – 93,3% UVB

→ SPF 30 – 96,6% UVB

→ SPF 50 – 98% UVB

• Ochrona UVA stanowi co najmniej 1/3 ochrony UVB, więc krem z SPF 15 chroni przed promieniowaniem UVA co najmniej na poziomie SPF 5.

7 słonecznych przykazań

  • W godzinach największego nasłonecznienia tj. 10.00-16.00szukaj cienia.

  • Kontroluj indeks UV, który pokazuje bezpieczny czas przebywania na słońcu bez filtra.

  • Ubieraj się tak, by okryć ciało: kapelusze, czapki z daszkiem, okulary przeciwsłoneczne.

  • Obserwuj swoją skórę i raz w roku staw się na wizytę kontrolną u dermatologa.

  • Chroń dzieci, osoby starsze oraz te o jasnej karnacji przed promieniowaniem.

  • Stosuj bezpieczne dla zdrowia, hipoalergiczne filtry UVA i UVB kilka razy dziennie i zawsze po wyjściu z wody.

  • Nie doprowadzaj do poparzeń skóry!

Zapamiętaj 7 zasad bezpiecznego korzystania ze słońca i czytaj skład kremów, które wrzucasz do drogeryjnego koszyka tuż przed urlopem. Z umiarem korzystaj ze słońca i unikaj ryzyka poparzeń. Daj organizmowi szansę na wytworzenie witaminy D, która jest nam niezbędna, ale dbaj przy tym o swoją skórę. Wybieraj certyfikowane produkty, wolne od alergenów, substancji zapachowych i barwników. To będzie wspaniałe lato!

Magdalena Szymanowska

coach zdrowia, dietetyk, zajmuje się promocją zdrowego trybu życia